Kukurydza — terminy siewów najlepszych odmian na kiszonkę
Kukurydza należy do popularnych roślin na całym świecie i zajmuje trzecie miejsce tuż obok ryżu i pszenicy, uwzględniając użytkowaną przez nią powierzchnię i produkcję. W Polsce uprawy znajdują się na blisko 750 ha ziemi i ze względu na opłacalność uprawy wciąż się zwiększają. Warto wspomnieć, że liczba dostępnych na rynku odmian jest bardzo duża, ale szacuje się ją na około 200. Różnią się one między sobą długością okresu wegetacji (który trwa od 60/70 dni aż do 10/11 miesięcy), wymaganiami glebowymi, a także zastosowaniem. Ogromnymi zaletami większości gatunków są małe oczekiwania wartości odżywczych w podłożu, a także prosta uprawa. Roślina może mieć trudności z rozwojem na terenach mokrych, narażonych na podtopienia oraz w trakcie suszy. Ważnym aspektem jest to, że nie tylko kolby i nasiona da się wykorzystywać, ale także część zieloną trawy. Pozwala to na szerokie zastosowanie w branży przemysłowej, energetycznej i spożywczej, a także w rolnictwie jako pasza dla zwierząt pod postacią m.in. kiszonki. W zależności od przeznaczenia do wysiewu wybierane są określone rodzaje kukurydzy.
Kiszonka dla zwierząt — z jakiej kukurydzy będzie najlepsza?
Inwestycja i odpowiedni dobór materiału siewnego ma kluczową rolę w dalszym rozwoju. Najbardziej popularna jest kukurydza pastewna dedykowana uprawie rolnej. Odpowiednia obróbka pozwala na wytworzenie kiszonki, czyli połączenie kolb zawierających około 70% wartości odżywczej przy karmieniu żwaczy i aż 90% w żywieniu trzody chlewnej oraz komórek z zieloną częścią rośliny, tzw. trawą, której włókna zagęszczają formę pokarmu. Im więcej ziaren zawiera pasza, tym bardziej może być wartościowsza. W zależności od warunków, w jakich rosła poziom strawności włókien może być różny. Dobrej jakości zakonserwowany pokarm charakteryzuje się wysoką zawartością skrobi. Jedną z lepszych jest kukurydza na kiszonkę typu dent. To odmiana ziarna płaskiego z unikalnym zagłębieniem, przypominająca końskie uzębienie. Należy jednak wspomnieć, że etap wzrostu jest dłuższy niż u pozostałych gatunków. Uprawia się ją w rejonach, gdzie gleba szybko ulega nagrzewaniu. Zawarta w tego typu nasionach mączka nie jest mocno osłonięta proteinami, czyli zeiną, dzięki czemu zwierzęta mają do niej lepszy dostęp. Zapobiega to konieczności suplementacji dodatkowego białka w diecie m.in. bydła. Odmian spełniających wymagania energetyczne niezbędne do fermentowanego pokarmu jest wiele. Warto zapoznać się z ich specyfiką i dobrać odpowiednią do swojej klasy ziemi. Karmienie żwaczy kiszonką ma pozytywny wpływ na ich stan zdrowia i lepszą odporność na choroby, co pozwala na osiągnięcie maksymalnych możliwości produkcyjnych, w tym pożądaną ilość mleka czy mięsa.
Kiedy rozpocząć siew kukurydzy?
Pomimo odmian mieszanych międzyliniowych charakterystycznych dla Polski i Europy, które przystosowane są do długich dni i panujących tu warunków, nie można zapominać o punktualnym wysiewie. Według metod agrotechnicznych optymalny czas to okres między 15 kwietnia a połową maja. Inni za wyznacznik przyjmują również kwitnienie mniszka lekarskiego. Termin wysiewu kukurydzy znacząco wpływa na uprawę i zbiory. Temperatura podłoża w tym okresie powinna wynosić od 8 do 10 stopni Celsjusza. Siew wczesny, czyli w drugiej połowie kwietnia jest korzystniejszy, ponieważ rośliny wykazują większą odporność na suszę. Praktykuje się dwa sposoby umieszczania nasion w gruncie. Pierwszy polega na bezpośrednim rozsianiu do gruntu, a drugi na rozsadzie poprzedzonym uprawą kiełków w szklarni. Dzięki temu plony będą potencjalnie szybciej gotowe do zbiorów.
O czym też pamiętać?
Należy także zadbać o adekwatne nawodnienie, głębokość siewu (4-5 cm przy glebach zwięzłych do 8 cm na lekkich) oraz odstępy między rzędami (0,7-0,8 m), które są niezbędne do prawidłowego rozrostu trawy. W przypadku kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę wymaga się większego zagęszczania ziaren na metr kwadratowy. Odmian roślin pastewnych, będących do dyspozycji na terenie Polski, nie można reprodukować, co wpływa na obowiązek zakupu ziaren kukurydzy. Producenci gwarantują do nich łatwy dostęp i szeroki wybór. Mieszańce liniowe różnią się między sobą zarówno długością okresu wegetacyjnego, jak i żywotnością, wzrostem, a także wielkością plonów. Grupa wczesności określana jest liczbą FAO i składa się z trzech pozycji. Gatunki z większą liczbą FAO mają potencjalnie lepszą plenność.